Η φυσική βλάστηση και τα χαρακτηριστικά είδη χλωρίδας περιμετρικά του Κορινθιακού κόλπου
Ποικιλότητα βλάστησης περιμετρικά του Κορινθιακού κόλπου
Η εξαιρετικά υψηλή ποικιλότητα βλάστησης περιμετρικά του Κορινθιακού κόλπου και σε μια απόσταση από τη θάλασσα προς το εσωτερικό περίπου 15 km αποτυπώνεται χωρικά στην Εικόνα 1. Εδώ απεικονίζεται η Δυνητική Φυσική Βλάστηση (Potential Natural Vegetation) της περιοχής όπως διαμορφώνεται κάτω από την επίδραση του μακρο- και μικροκλίματος και του εδάφους. Βασίζεται στο Χάρτη της Φυσικής Βλάστησης της Ευρώπης (Bohn et al. 2004), όπου περιλαμβάνεται και ο χάρτης κατανομής των δυνητικών μονάδων βλάστησης στην Ελλάδα. Πρόκειται για τον πιο πρόσφατο χάρτη της Ελλάδας που απεικονίζει τη δυνητική εξάπλωση των κύριων φυσικών κοινοτήτων βλάστησης και οι οποίες αντιστοιχούν σε πραγματικές κλιματικές και εδαφικές συνθήκες. Επιπλέον, δείχνει τη φυσική εξάπλωση της βλάστησης σε σχέση με: α) το γεωγραφικό μήκος, β) το γεωγραφικό πλάτος και γ) το υψόμετρο, καθώς επίσης και την εξάπλωση και τη δομή των πιο σημαντικών αζωνικών τύπων βλάστησης.
Μεσογειακά δάση και θαμνώνες σκληροφύλλων
J - Μεσογειακά σκληρόφυλλα δάση και θαμνώνες
1 - Μεσο- και Υπερ- Μεσογειακά και υπολειμματικά δάση σκληροφύλλων (Quercus ilex: αριά, Quercus coccifera: πουρνάρι, Pistacia lentiscus: σχίνος)
1.2 - Δάση αριάς (Quercus ilex)
J22 - Μεσο- Μεσογειακά δάση αριάς (Quercus ilex) και πουρναριού (Quercus coccifera) της ηπειρωτικής Ελλάδας και νησιών του Αιγαίου με κουμαριά (Arbutus andrachne)
1.4 - Δάση και θαμνώνες με πουρνάρι (Quercus coccifera)
J33 - Μεσο-Μεσογειακά δάση και θαμνώνες πρίνου της Ανατολικής Ελλάδας (Quercus coccifera: πουρνάρι, Phillyrea latifolia: φιλύκι)
J - Μεσογειακά σκληρόφυλλα δάση και θαμνώνες
2 - Θερμο-Μεσογειακά δάση σκληροφύλλων και ξηροφυτικοί θαμνώνες (Olea europaea: ελιά, Ceratonia siliqua: χαρουπιά, Rhamnus lycioides: ράμνος)
2.3 - Θερμο-Μεσογειακά δάση ελιάς και χαρουπιάς (Ceratonia siliqua: χαρουπιά, Olea europaea: αγριελιά, Pistacia lentiscus: σχίνος)
J49 - Ανατολικο- Μεσογειακά δάση ελιάς και χαρουπιάς (Ceratonia siliqua, Olea europaea subsp. oleaster) και θαμνώνες με πουρνάρι και σχίνο (Pistacia lentiscus, Quercus coccifera)
Θερμόφιλα μικτά δάση φυλλοβόλων πλατύφυλλων
G - Θερμόφιλα μικτά δάση φυλλοβόλων πλατυφύλλων
2 - Υπο-Μεσογειακά αμιγή και μικτά δάση φυλλοβόλων δρυών (Quercus cerris: ευθύφλοια δρυς, Q. frainetto: πλατύφυλλη δρυς, Q. pubescens: χνοώδης δρυς, Carpinus orientalis: γαύρος ο ανατολικός, Fraxinus ornus: φράξος)
2.3 - Βαλκανικά δρυοδάση της Νότιας και Ανατολικής Βαλκανικής σε λοφώδεις έως ορεινές περιοχές
G26 - Νοτιο-Βαλκανικά φυλλοβόλα δάση με πλατύφυλλη δρυ (Quercus frainetto) και φυτοκοινότητες με διαγνωστικά είδη όπως τα εξής: Verbascum glabratum, Geocaryum capillifolium
G27 - Πελοποννησιακά φυλλοβόλα δάση πλατύφυλλης δρυός(Quercus frainetto) στα υπερ-Μεσογειακά υψομετρικά και βιοκλιματικά επίπεδα και φυτοκοινότητες με διαγνωστικά είδη τα: Geranium peloponesiacum, G. asphodeloides, Oenanthe pimpinelloides, Melittis melissophyllum subsp. albida
Ξηροφυτικά δάση και θαμνώνες κωνοφόρων
K - Ξηροφυτικά δάση κωνοφόρων, δασικές εκτάσεις και θαμνώνες
1 - Πευκοδάση και δασικές εκτάσεις με πεύκα (Pinus nigra: μαύρη πεύκη, P. halepensis: χαλέπιος πεύκη)
1.2 - Υπο- Μεσογειακά και Υπερ- έως Ορο- Μεσογειακά δάση μαύρης πεύκης (Pinus nigra)
K18 - Πελοποννησιακά δάση μαύρης πεύκης (Pinus nigra subsp. nigra), εν μέρει με κεφαλληνιακή ελάτη (Abies cephalonica), με καμπάνουλα (Campanula stenosiphon) και μπερκά (Crataegus pycnoloba)
K - Ξηροφυτικά δάση κωνοφόρων, δασικές εκτάσεις και θαμνώνες
2 - Μεσο- και Υπερ- Μεσογειακά δάση ελληνικής/κεφαλληνιακής ελάτης (Abies cephalonica)
K27 - Νοτιο-Ελληνικά δάση κεφαλληνιακής ελάτης (Abies cephalonica)
Ορο-Μεσογειακή ξηροφυτική βλάστηση (ακανθώδεις μαξιλαρόμορφες κοινότητες, λιβάδια, εν μέρει χαμηλοί θαμνώνες)
N - Ορο- ξηροφυτική βλάστηση (ακανθώδεις-προσκεφαλαιόμορφες κοινότητες, στεππόμορφα λιβάδια, εν μέρει χαμηλοί θαμνώνες)
N4 – Ελληνική προσκεφαλαιόμορφη βλάστηση με ακανθώδεις χαμηλούς θάμνους (Astragalus angustifolius, Acantholimon ulicinum) με δάφνη (Daphne oleoides), τσαϊ του βουνού (Sideritis clandestina), ασπέρουλα (Asperula boissieri)
Παράκτια βλάστηση και εσωτερική αλοφυτική βλάστηση
P - Παράκτια βλάστηση και εσωτερική αλοφυτική βλάστηση
1 - Βλάστηση των παράκτιων αμμοθινών και παραλιών, συχνά σε συνδυασμό με αλοφυτική βλάστηση, εν μέρει με βλάστηση των βραχωδών ακτών (βραχο-αλοφυτική βλάστηση)
1.4 - Μεσογειακή βλάστηση των αμμωδών παραλιών και αμμοθινών
P11 - Συμπλέγματα Μεσογειακής αμμοθινικής βλάστησης με αμμονιτρόφιλη βλάστηση με Cakile maritima, Euphorbia peplis στις αμμώδεις ζώνες πριν από τις θίνες, με Sporobolus pungens, Elymus farctus subsp. farctus, Calystegia soldanella, Anthemis maritima, Ammophila arenaria subsp. arundinacea, Echinophora spinosa πάνω σε χαμηλές πρωτογενείς λευκές θίνες με Crucianella maritima, Ephedra distachya, Helichrysum conglobatum, H. italicum πάνω σε καφέ θίνες και θαμνώνες με Juniperus oxycedrus subsp. macrocarpa, J. phoenicea, Pistacia lentiscus.
Βλάστηση των πλημυρισμένων πεδιάδων, των εκβολών και άλλων υγρών περιοχών
U - Βλάστηση των πλημμυρισμένων πεδιάδων, εκβολών και υγρών θέσεων γλυκού νερού
4 - Μεσογειακά, υπο-Μεσογειακά υγρά αλλουβιακά δάση και θαμνώνες περιοχών χαμηλού υψομέτρου (Fraxinus angustifolia: φράξος, Platanus orientalis: ανατολικός πλάτανος, Nerium oleander: πικροδάφνη, Tamarix spp.: είδη αρμυρικιών)
U35 - Υγρόφιλα δάση δρυός σε περιοδικά κατακλυζόμενες θέσεις (Quercus pubescens: χνοώδης δρυς, Q. robur subsp. pedunculiflora: χνοώδης ποδισκιφόρα δρυς, Ulmus minor subsp. canescens: πεδινή φτελιά, Fraxinus angustifolia: φράξος ο στενόφυλλος), με φιλλύκι (Phillyrea latifolia).
Εικόνα 1. Χάρτης κατανομής των δυνητικών μονάδων φυσικής βλάστησης περιμετρικά του Κορινθιακού κόλπου.
Φυτικά είδη της Ελληνικής χλωρίδας που χαρακτηρίζουν τύπους φυσικής βλάστησης στις περιοχές περιμετρικά του Κορινθιακού κόλπου
Ι. Βιοκλιματικά καθοριζόμενη ή ζωνική βλάστηση
1. Αείφυλλη σκληρόφυλλη βλάστηση (μακκία) – αντιστοιχεί στην ενότητα J - Μεσογειακά σκληρόφυλλα δάση και θαμνώνες
Quercus coccifera (πουρνάρι)
Arbutus unedo (κουμαριά)
Arbutus andrachne (γλιστροκουμαριά)
Pistacia lentiscus (σχίνος)
Phillyrea latifolia (φιλλύκι)
Quercus ilex (αριά)
Myrtus communis (μυρτιά)
Olea europaea subsp. europaea (αγριελιά)
Erica manipuliflora (χαμορείκι)
Erica arborea (δενδρώδες ρείκι)
Juniperus oxycedrus (άρκευθος η οξύκεδρος)
Juniperus phoenicea (άρκευθος η φοινικική)
Spartium junceum (σπάρτο)
Calicotome villosa (ασπάλαθος)
Smilax aspera (αρκουδόβατος)
Asparagus acutifolius (σπαράγγι)
2. Φρυγανική βλάστηση – αντιστοιχεί σε υποβαθμίσεις και στάδια δευτερογενούς διαδοχής της ενότητας J - Μεσογειακά σκληρόφυλλα δάση και θαμνώνες
Sarcopoterium spinosum (αστοιβή)
Thymbra capitata (θυμάρι)
Phlomis fruticosa (ασφάκα )
Euphorbia acanthothamnos (γαλαστοιβή)
Euphorbia dendroides (δενδρώδης γαλαστοιβή)
Satureja thymbra (θρούμπι)
Cistus creticus (λαδανιά)
Cistus monspeliensis (λαδανιά)
Cistus salviifolius (λαδανιά)
Genista acanthoclada (αφάνα)
Anthyllis hermanniae (αλογοθύμαρο)
Ballota acetabulosa (λυχναράκι)
Phagnalon graecum (ασπροθύμαρο)
Asphodelus ramosus subsp. ramosus (ασφόδελος)
Urginea maritima (σκυλοκρεμμύδα)
Lavandula stoechas (λεβάντα)
Origanum spp. (διάφορα είδη ρίγανης)
Teucrium polium (λιβανόχορτο)
3. Βλάστηση Μεσογειακών θερμόφιλων (0-600 μ) και ορεινών δασών κωνοφόρων (υψόμετρα 600-1900 μ) – αντιστοιχεί στην ενότητα K - Ξηροφυτικά δάση κωνοφόρων, δασικές εκτάσεις και θαμνώνες
Pinus halepensis (χαλέπιος πεύκη)
Cupressus sempervirens (κυπαρίσσι)
Abies cephalonica (κεφαλληνιακή ελάτη)
Pinus nigra subsp. nigra (μαύρη πεύκη)
4. Βλάστηση Μεσογειακών και ορεινών δασών φυλλοβόλων δρυών, άλλα φυλλοβόλα δάση – αντιστοιχεί στην ενότητα G - Θερμόφιλα μικτά δάση φυλλοβόλων πλατυφύλλων
Quercus frainetto (πλατύφυλλη δρυς)
Quercus pubescens (χνοώδης δρυς)
Quercus macrolepis (βαλανιδιά)
Quercus cerris (δρυς η ευθύφλοια)
Carpinus orientalis (γαύρος ο ανατολικός)
Ostrya carpinifolia (οστρυά η καρπινόφυλλη)
Celtis australis (μελικουκιά ή κελτίς η νότια)
Cotinus coggygria (χρυσόξυλο)
Rhus coriaria (ρούδι)
Fraxinus ornus (μελιάς, φράξος όρνος)
Acer monspessulanum (σφενδάμι)
Pistacia terebinthus (κοκορεβυθιά)
ΙΙ. Εδαφικά εξαρτώμενη ή αζωνική βλάστηση
1. Αμμόφιλη βλάστηση – αντιστοιχεί στην ενότητα P - Παράκτια βλάστηση και εσωτερική αλοφυτική βλάστηση
Elytrigia juncea (αγριοέρι)
Ammophila arenaria (αμμοφίλα)
Atriplex hastata (άγρια σπανάκια)
Cakile maritima
Pseudorlaya pumila
Eryngium maritimum
Euphorbia paralias (γαλατσίδα)
Cyperus capitatus
Medicago marina (μηδική της θάλασσας)
Salsola kali (θαλασσάγκαθο)
Xanthium strumarium
2. Βραχο-αλόφιλη βλάστηση - εντάσσεται στην ενότητα P - Παράκτια βλάστηση και εσωτερική αλοφυτική βλάστηση
Crithmum maritimum (κρίταμο)
Arthrocnemum macrostachyum
Cichorium spinosum (σταμναγκάθι)
Frankenia hirsuta
Limonium vulgare (λιμόνιο)
Lotus cytisoides
Malcolmia flexuosa
Parapholis incurva
Reichardia picroides
Sedum litoreum
Silene sedoides
3. Αλόφιλη ή Αλοφυτική βλάστηση (Βλάστηση των αλατούχων εδαφών) – αντιστοιχεί στην ενότητα P - Παράκτια βλάστηση και εσωτερική αλοφυτική βλάστηση
Arthrocnemum macrostachyum (αρμυρίθρα)
Halimione portulacoides
Halocnemum strobilaceum
Juncus spp. (βούρλα)
Limonium spp. (λιμόνια)
Plantago coronopus
Spergularia salina
Suaeda maritima (αρμυρίχη)
3. Υγρόφιλη-Ελοφυτική βλάστηση – αντιστοιχεί στην ενότητα U - Βλάστηση των πλημμυρισμένων πεδιάδων, εκβολών και υγρών θέσεων γλυκού νερού
3α. Καλαμώνες και λοιπή ελοφυτική βλάστηση
Alisma plantago-aquatica (πλεμονόχορτο, λάππα)
Aster tripolium
Butomus umbellatus
Eleocharis palustris
Iris pseudacorus (βλιτσίνι, αγριόκρινος)
Lythrum salicaria (άγνος)
Mentha aquatica (μένθα)
Nasturtium officinale (νεροκάρδαμο)
Phragmites australis (καλάμι)
Schoenoplectus lacustris (σύφα, βούτομος)
Bolboschoenus maritimus (σύφα, βούτομος)
Sparganium erectum
Typha latifolia (ψαθί)
3β. Θαμνώνες με πικροδάφνη και αρμυρίκια (Nerio-Tamaricetea)
Nerium oleander (πικροδάφνη)
Rubus ulmifolius (αγριόβατος)
Solanum dulcamara (αγιόκλημα)
Spartium junceum (σπάρτο)
Tamarix spp. (αρμυρίκια)
Tamus communis (αβρονιά)
Clematis vitalba (κληματίδα)
Crataegus monogyna (τσαπουρνιά)
Equisetum palustre (κολούμβρα, πυκνοκόμβι)
Lycopus europaeus
Vitex agnus-castus (λυγαριά)
3γ. Παραποτάμια ή παρόχθια βλάστηση (δάση με ιτιές και λεύκες δάση ανατολικής πλατάνου)
Salix spp. (ιτιά)
Alnus glutinosa (σκλήθρο)
Ulmus laevis (φτελιά)
Platanus orientalis (πλάτανος)
Fraxinus angustifolia (νερόφραξος)
Humulus lupulus (αγριόκλημα)
Periploca graeca
Tamus communis (αβρονιά)
Solanum dulcamara (αγιόκλημα)
Calystegia sepium (κληματίδα)
Clematis vitalba (κληματίδα)
Dryopteris filix-mas (φτέρη)
Polypodium vulgare (πολυπόδι)
Anemone blanda (ανεμώνη)
Ruscus aculeatus (σμυρνάκανθα, κοραλλόχορτο)
Rosa arvensis (αγριοτριανταφυλλιά)
Crataegus monogyna (τσαπουρνιά)
Rubus sanctus (αγριόβατος)
Dracunculus vulgaris (δρακοντιά, φιδόχορτο)
Arum italicum (φιδόχορτο)
Equisetum ramosissimum (πολυκόνδυλο)
Urtica dioica (τσουκνίδα)
Brachypodium sylvaticum (αγριόαιρα, φλίσσα)
Tamus communis (αβρονιά)
Calystegia sylvatica
Hedera helix (κισσός)